- κασταλία
- Αρχαία ονομασία πηγής του Παρνασσού. Βρίσκεται κοντά στους Δελφούς, στο σημείο όπου οι Φαιδριάδες πέτρες σχηματίζουν γωνία. Σύμφωνα με την παράδοση πήρε την ονομασία της από τη νεαρή νύμφη που ρίχτηκε στην πηγή για να αποφύγει την καταδίωξη του ερωτευμένου μαζί της Απόλλωνα. Στην αρχαιότητα η Κ. ήταν συνυφασμένη με την ιερή ζωή του Μαντείου των Δελφών. Σε αυτή γινόταν η τέλεση του καθαρμού της Πυθίας πριν ανέβει στον τρίποδα για να χρησμοδοτήσει καθώς και του νεοπρόπου, δηλαδή εκείνου που ήθελε να συμβουλευτεί το μαντείο. Εκτός από τις εξαγνιστικές τους ιδιότητες, τα νερά της Κ. χαρακτηρίζονταν και από τη μυστική δύναμη να χαρίζουν την έμπνευση στους ποιητές και στους μουσικούς. Γι’ αυτό η πηγή ήταν αφιερωμένη στις Μούσες, που ονομάζονταν Κασταλίδες νύμφες, και συχνά αναφερόταν από τους ποιητές ως πηγή έμπνευσης. Η Κ. επισημάνθηκε από τους αρχαιολόγους το 1956. Η ίδρυσή της χρονολογείται από τον 7o αι. π.Χ. Πρόκειται για ένα πώρινο ορθογώνιο οικοδόμημα, στο βόρειο μέρος του οποίου υπάρχουν οι υδατοδεξαμενές και στο νότιο οι βρύσες. Σύμφωνα με ορισμένες μαρτυρίες, τον 3o αι. π.Χ. υπήρχαν 7 χάλκινες βρύσες σε σχήμα λεοντοκεφαλής, πάνω στις οποίες είχαν λαξευθεί ειδικές κόγχες για να τοποθετούνται τα αναθήματα των προσκυνητών.
* * *η (Α Κασταλία) [καστάλιος]ως κύριο όν. η Κασταλίαη πηγή τών Μουσών στους Δελφούςνεοελλ.1. ζωολ. παλαιά ονομασία γένους μεγάλων σκαθαριών, καθώς και διάφορων μαλακίων ή πολύχαιτων δακτυλιοσκωλήκων2. βοτ. παλαιά ονομασία γένους φυτών.
Dictionary of Greek. 2013.